Karayolları Trafik Kanunu’nda yer alan her madde, trafikte can ve mal güvenliğini sağlamak amacıyla düzenlenmiş kuralları barındırır. Bu kurallardan biri de 46/2-h maddesidir. Özellikle tek yönlü karayollarında sürücülerin ters yönde seyretmesi gibi ciddi ihlallerin önlenmesini amaçlayan bu madde, 2025 yılı itibarıyla hem maddi cezası hem de hukuki sonuçları bakımından dikkat çekmektedir. Bu yazımızda, KTK 46/2-h maddesi kapsamındaki yasak, 2025 ceza tutarı, kusur oranı, ehliyete el koyma şartları, itiraz süreci ve ödeme yolları tüm yönleriyle ele alınacaktır.
KTK 46/2-h Maddesi Neyi Düzenler?
Karayolları Trafik Kanunu’nun 46. maddesinin 2. fıkrasının (h) bendi, tek yönlü olarak belirlenen karayollarında aracın ters istikamette sürülmesini yasaklamaktadır. Bu maddeye göre:
“Tek yönlü trafik düzenlemesi yapılmış karayollarında ters yönde araç sürmek yasaktır.”
Bu kuralın ihlali halinde idari para cezası uygulanır. Kuralın amacı, karşı yönden gelen araçlarla olası çarpışmaları engellemek ve trafik güvenliğini sağlamaktır. Söz konusu ihlal, özellikle şehir içi dar sokaklarda ya da otoyol bağlantılarında hayati tehlikelere yol açabilir.
2025 Yılı 46/2-h Trafik Cezası Ne Kadardır?
2025 yılı itibarıyla 46/2-h maddesi kapsamında kesilen trafik cezası tutarı 9.267 TL’dir. Bu miktar, 2024 yılı cezası olan 6.439 TL üzerinden yapılan yeniden değerleme oranı esas alınarak artırılmıştır.
Ayrıca, ceza tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ödeme yapılması halinde %25 oranında indirim uygulanır. Bu durumda ceza bedeli 6.950,25 TL’ye düşmektedir. Bu indirimden yararlanmak için herhangi bir ek başvuruya gerek yoktur.
46/2-h Kusur Oranı ve Hukuki Sorumluluk
Trafik kazalarında kusur oranı, tarafların kazaya etkisini belirlemek adına önem arz eder. 46/2-h maddesini ihlal eden sürücüler genellikle “asli kusurlu” sayılır. Bu şu anlama gelir:
- Kazanın başlıca nedeni ters yönde araç süren kişidir.
- Kusur oranı uygulamada sıklıkla %75 olarak değerlendirilir.
- Bu oran, olayın detaylarına göre bilirkişi incelemesi ile değişebilir.
Asli kusur, özellikle maddi hasarlı ve yaralanmalı trafik kazalarında hem sigorta ödemeleri hem de ceza ve tazminat sorumluluğu açısından belirleyicidir.
46/2-h İhlalinde Sürücü Belgesine El Konulur Mu?
Tek başına 46/2-h ihlali, sürücü belgesinin alınmasına neden olmaz. Ancak sürücünün son 1 yıl içerisinde işlediği diğer trafik ihlalleriyle birlikte:
- Ceza puanı 100’e ulaşırsa, ehliyet 2 ay süreyle geri alınır.
- Alkol, uyuşturucu, drift veya başka ağır ihlallerle birlikteyse, sürücü belgesine el konulabilir.
Bu yönüyle 46/2-h maddesi doğrudan değilse de dolaylı olarak ehliyetin kaybına yol açabilecek sonuçlar doğurabilir.
Araç Trafikten Men Edilir mi?
Hayır. Sadece 46/2-h maddesi kapsamında araç trafikten men edilmez. Ancak;
- Aracın plakasız olması
- Sigortasız ya da muayenesiz olması
- Sürücünün ehliyetsiz çıkması
gibi durumlar eş zamanlı gerçekleşirse, araç trafikten men edilebilir. Dolayısıyla bu ceza, başka ihlallerle birleştiğinde çok daha ağır yaptırımlar doğurabilir.
Ceza Kime Kesilir: Sürücü mü, Araç Sahibi mi?
Ceza kişiseldir. Trafik hukukunda temel ilke *“cezaların şahsiliği”*dir. Dolayısıyla;
- Aracı kullanan kişi tespit edilebilmişse, ceza doğrudan sürücüye kesilir.
- Tespit edilememişse, ceza plaka üzerinden araç sahibine yöneltilir.
- Araç sahibi bu durumda itiraz hakkını kullanarak gerçek sürücüyü beyan edebilir.
46/2-h Trafik Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Cezaya itiraz hakkı Anayasa’nın adil yargılanma hakkı kapsamında korunur. Bu nedenle, cezanın haksız olduğunu düşünen kişiler:
- Ceza tebliğinden itibaren 15 gün içinde
- İhlalin gerçekleştiği yerdeki Sulh Ceza Hakimliği’ne
- Dilekçe, ceza tutanağı, kamera kayıtları ve varsa tanık ifadeleriyle birlikte
başvuru yaparak itiraz edebilir. Mahkeme, delilleri değerlendirerek ya cezanın iptaline ya da devamına karar verecektir.
Trafik Cezası Nasıl ve Nereden Ödenir?
46/2-h cezası aşağıdaki platformlar ve yöntemlerle ödenebilir:
- e-Devlet: “Trafik Para Cezası Ödeme” hizmeti üzerinden
- Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) – Dijital Vergi Dairesi
- PTT Şubeleri
- Vergi Daireleri
- Anlaşmalı banka gişeleri veya ATM’leri
Erken ödeme indirimi, hangi kanaldan ödeme yapıldığına bakılmaksızın otomatik olarak uygulanır.
Aynı İhlalin Tekrarı Cezanın Artmasına Neden Olur mu?
Evet ve hayır. 46/2-h maddesi uyarınca:
- Her ihlal ayrı değerlendirilir, ceza katlanmaz ama tekrar yazılır.
- Bir yıl içinde birden fazla kez aynı ihlal yapılırsa ceza puanı birikir.
- Sonuçta ehliyete el koyma riski artar ve psikoteknik değerlendirme gerekebilir.
Sonuç: 46/2-h Trafik Kuralına Uymak Neden Önemlidir?
KTK 46/2-h maddesi, yalnızca maddi ceza içeren bir düzenleme değildir. Bu madde, sürücülerin ve yayaların can güvenliğini koruma amacı taşır. Ters yönde araç kullanmak:
- Ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarına neden olabilir.
- Maddi tazminat ve ceza yargılaması süreçlerini tetikleyebilir.
- Sürücü sicilinde “asli kusurlu” ibaresiyle yer alarak sigorta primlerini artırabilir.
Bu nedenle tüm sürücüler, sürüş güzergahını ve yön işaretlerini dikkatle takip etmeli, kanuna aykırı hareket etmekten kaçınmalıdır.