Yaya güvenliği, modern trafik düzenlemelerinin merkezinde yer alan temel bir ilkedir. Bu bağlamda, Karayolları Trafik Kanunu’nun 74/B maddesi, yayaların geçiş üstünlüğünü ihlal eden sürücülere idari yaptırım uygulanmasını öngörmektedir. Özellikle yaya geçidi ve okul geçidi gibi kritik bölgelerde, yayalara yol vermemek ciddi tehlikelere yol açtığından bu ihlal ağır para cezaları ve ceza puanlarıyla karşılık bulur.
74/B trafik cezası nedir, kimlere uygulanır, ceza tutarı ne kadardır ve bu cezaya nasıl itiraz edilir gibi soruların tüm yanıtlarını bu rehberde detaylı şekilde bulabilirsiniz.
74/B Maddesi Ne Anlama Geliyor?
74/B maddesi, ışıklı trafik işareti veya trafik polisi bulunmayan ancak levhalarla belirlenmiş yaya veya okul geçitlerinde yayalara geçiş üstünlüğü tanımayan sürücülere yönelik bir hükümdür.
Bu madde kapsamında cezalandırılan temel ihlaller şunlardır:
- Yaya geçidine yaklaşırken hız düşürmemek
- Geçmek isteyen yayaya yol vermemek
- Kavşak girişlerinde yayaları bekletmek
- Okul geçitlerinde öğrencilerin geçişini engellemek
Bu davranışlar, trafik güvenliğini doğrudan tehdit eder ve kazalara davetiye çıkarır.
2025 Yılı Güncel 74/B Ceza Tutarı
2025 yılı itibarıyla 74/B maddesi kapsamında uygulanan idari para cezası şu şekildedir:
- Ceza Tutarı: 4.512 TL
- İndirimli Tutar (15 gün içinde ödeme): 3.384 TL (%25 indirim)
- Ceza Puanı: 20 puan
Ceza, trafik denetim ekipleri ya da EDS kameraları tarafından tespit edildikten sonra araca veya sürücüye tebliğ edilir.
Ceza Puanı Sistemi ve Ehliyete Etkisi
Her trafik ihlalinde olduğu gibi, 74/B cezası da sürücünün ceza puanı hanesine işlenir. 20 puanlık bu ceza, diğer cezalarla birleştiğinde 100 puanı aşarsa, sürücünün ehliyetine geçici olarak el konulur. Ceza puanları, kesildiği tarihten itibaren 1 yıl sonra sistemden otomatik olarak silinir.
74/B Trafik Cezası Nerelerde Kesilir?
Bu ceza özellikle yayaların yoğun olduğu bölgelerde sıklıkla uygulanmaktadır:
- Okul bölgeleri
- Yaya geçitleri
- Şehir merkezi kavşakları
- Toplu taşıma istasyonlarına yakın geçitler
- Hastane, AVM, kamu kurumu çevresi
Sürücüler, bu tür bölgelerde mutlaka dikkatli davranmalı ve yayalara geçiş üstünlüğü tanımalıdır.
Yaya Geçidinde Yol Vermemenin Tespiti Nasıl Yapılır?
Yaya geçidinde durmayan sürücüler, farklı yöntemlerle tespit edilir:
- Polis ekipleri doğrudan ihlali gözlemleyip ceza yazabilir.
- EDS ve MOBESE kameraları, sürücünün davranışlarını kaydeder ve sistem otomatik olarak ceza düzenler.
- Ceza, genellikle araç plakasına yazılır ve sürücü tespit edilmese dahi araç sahibi sorumlu tutulur.
74/B Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Haksız yere 74/B cezası aldığını düşünen sürücüler, Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurarak itiraz edebilir.
İtiraz Süresi ve Şekli
- Ceza size tebliğ edildikten sonra 15 gün içinde itiraz dilekçesi ile başvuru yapılmalıdır.
- Başvuru, ikamet edilen yerin Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılmalıdır.
İtirazda Kullanılabilecek Belgeler
- Kamera kayıtları (ihlal olmadığını kanıtlayan)
- Tanık ifadeleri
- Tutanakta maddi hata olması (plaka, tarih, saat gibi)
Unutulmamalıdır ki, ceza ödense dahi mahkemeden lehinize karar çıkarsa ödediğiniz bedelin iadesi mümkündür.
Sürücüler Nelere Dikkat Etmeli?
Trafikte yaya güvenliğini sağlamak için sürücüler şu kurallara mutlaka riayet etmelidir:
- Yaya geçidine yaklaşırken hız kesilmelidir.
- Geçmek üzere olan yayaya mutlak suretle yol verilmelidir.
- Okul bölgelerinde ekstra dikkat gösterilmelidir.
- Yaya geçidi olan bölgelerde EDS sistemlerine karşı dikkatli olunmalıdır.
Bu kurallara uymak, hem cezadan korunmanızı sağlar hem de trafik kazalarının önüne geçer.
Sıkça Sorulan Sorular
74/B trafik cezası neden verilir?
Yaya geçidi veya okul geçidinde yayaya yol vermeyen sürücülere 74/B maddesi kapsamında ceza kesilir.
74/B cezası kaç puandır?
Bu ihlal, 20 ceza puanı ile sonuçlanır.
Ceza indirimi için süre ne kadardır?
Cezanın tebliğinden itibaren 15 gün içinde ödeme yapılırsa %25 indirim uygulanır.
EDS ile kesilen cezalara nasıl itiraz edilir?
EDS kaydının incelenmesi için Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurarak somut delillerle itiraz edilebilir.