Veraset ilamı, diğer adıyla mirasçılık belgesi, bir kişinin vefatından sonra onun yasal veya atanmış mirasçılarının kimler olduğunu ve bu mirasçıların mirastaki pay oranlarını gösteren resmi bir belgedir. Mirasçılık belgesi olmadan, miras kalan mallar üzerinde hukuki işlem yapılması mümkün değildir. Tapuda intikal işlemlerinden banka hesaplarına, araç devrinden vergi beyanına kadar birçok işlem için bu belgeye ihtiyaç vardır. Bu nedenle “veraset ilamı kaç günde çıkar?” sorusu, vefat sonrası en çok merak edilen hukuki soruların başında gelir.
Veraset İlamı Nedir?
Veraset ilamı, murisin (vefat eden kişinin) ardından geriye kalan mirasçıların kim olduğunu ve miras paylarını gösteren resmi bir belgedir. Bu belge olmadan mirasçılar, terekeye (miras kalan malvarlığına) dair hiçbir işlem yapamazlar. Tapu işlemleri, bankadaki mevduatlara erişim, şirket hissesi devri, taşıt intikali, veraset ve intikal vergisi beyanı gibi işlemlerin tamamı için mirasçılık belgesi gereklidir. Bu yönüyle veraset ilamı, miras işlemlerinin ilk ve en kritik adımıdır.
Veraset İlamı Nereden Alınır?
Veraset ilamı, iki yetkili makamdan alınabilir:
– Noterlikler
– Sulh hukuk mahkemeleri
Eğer mirasçılar arasında yabancı uyruklu kişi yoksa, vasiyetname bulunmuyorsa ve soy bağı açıkça tespit edilebiliyorsa, veraset ilamı noterlikten alınabilir. Ancak bu şartlardan biri eksikse ya da mirasçılar arasında ihtilaf varsa, başvurunun sulh hukuk mahkemesine yapılması gerekir.
Noterden Veraset İlamı Kaç Günde Çıkar?
Noterden veraset ilamı almak, genellikle en hızlı yöntemdir. Gerekli belgelerin eksiksiz olması durumunda veraset ilamı aynı gün içinde, ortalama 15–30 dakika içerisinde hazırlanır. Noterler, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü sistemine entegre çalıştıkları için mirasçı bilgilerini doğrudan sistem üzerinden sorgulayabilirler. Bu nedenle basit durumlarda veraset ilamı en hızlı noterlikten çıkar.
Sulh Hukuk Mahkemesinden Veraset İlamı Kaç Günde Çıkar?
Eğer işlem noterlikten yapılamıyorsa, sulh hukuk mahkemesine başvuru yapılması gerekir. Mahkemeden veraset ilamı alma süresi, dosyanın durumuna göre değişebilir.
– Basit başvurularda belge 1 ila 2 hafta içinde çıkar
– Karmaşık dosyalarda (yabancı mirasçı, vasiyetname, soy bağında çelişki vb.) bu süre 3 ila 6 haftayı bulabilir
Veraset ilamı kaç günde çıkar sorusunun yanıtı burada devreye girer: Noterlikte dakikalar içinde alınabilirken, mahkemede bu süre birkaç haftayı bulabilir. Özellikle büyük şehirlerde mahkemelerin yoğunluğu bu süreyi etkileyebilir.
Veraset İlamı Almak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Veraset ilamı almak isteyenlerin başvuru öncesinde şu belgeleri hazırlamaları gerekir:
- Murisin ölüm belgesi
- Vukuatlı nüfus kayıt örneği
- Başvuran mirasçının kimlik fotokopisi
- Varsa vasiyetname ya da miras sözleşmesi
- Noter harcı veya mahkeme başvuru dilekçesi
- Yabancı belge varsa noter onaylı Türkçe çeviri ve apostil şerhi
Bu belgelerin tam ve eksiksiz sunulması, işlemlerin gecikmeden tamamlanması için çok önemlidir. Eksik belge, mahkemeden talep edilen veraset ilamının çıkma süresini haftalarca uzatabilir.
Veraset İlamı E-Devlet Üzerinden Alınabilir mi?
Hayır. Veraset ilamı e-Devlet üzerinden çıkarılamaz. Ancak, sulh hukuk mahkemesi tarafından daha önce verilmiş olan veraset ilamlarına, e-Devlet > Adalet Bakanlığı > Veraset İlamı Sorgulama sayfasından erişim sağlanabilir. Noterlikler tarafından düzenlenen veraset ilamları e-Devlet sistemine yüklenmediğinden, bu belgelere yalnızca fiziksel olarak ulaşılabilir.
Veraset İlamı Talep Etmenin Süresi Var mı?
Veraset ilamı almak için kanunen belirlenmiş bir süre yoktur. Mirasçılar, murisin ölümünden sonra diledikleri zaman bu belgeyi talep edebilirler. Ancak, veraset ve intikal vergisi yönünden ölüm tarihinden itibaren 1 ay içinde vergi dairesine bildirim yapılması zorunludur. Bu nedenle belgeyi geciktirmemek önemlidir. Ayrıca bazı kurumlar veraset ilamının güncel tarihli olmasını şart koşabilir.
Veraset İlamı Kaç Kişi Tarafından Alınabilir?
Veraset ilamı almak için tüm mirasçıların birlikte başvurması gerekmez. Yasal ya da atanmış bir mirasçının tek başına başvurusu yeterlidir. Bu belge tüm mirasçılar adına düzenlenir. Diğer mirasçıların rızasına gerek yoktur. Ancak belge düzenlendikten sonra tüm mirasçılar eşit derecede hak sahibi olur.
Veraset İlamı İptal Edilebilir mi?
Evet. Veraset ilamı kesin hüküm niteliğinde değildir. Hatalı bilgi, eksik mirasçı ya da sonradan çıkan vasiyetname gibi nedenlerle belgeye itiraz edilebilir. Bu durumda asliye hukuk mahkemesinde iptal davası açılması mümkündür. İtiraz süresiyle ilgili herhangi bir yasal sınırlama bulunmamaktadır.
Veraset İlamı Sürecini Hızlandırmak İçin Ne Yapılabilir?
Veraset ilamı çıkma süresi, doğru adımlar atıldığında kısaltılabilir. Bunun için:
- Hangi kurumdan başvurulacağı önceden belirlenmeli
- Tüm belgeler eksiksiz hazırlanmalı
- Varsa vasiyetname önceden tespit edilmeli
- Yabancı belgeler için tercüme ve apostil işlemleri zamanında yapılmalı
- Gerekiyorsa uzman bir avukattan destek alınmalı
Bu önlemler sayesinde veraset ilamı kaç günde çıkar sorusuna verilecek yanıt, noter için 30 dakika, mahkeme için birkaç gün olabilir.
Sonuç: Veraset İlamı Kaç Günde Çıkar?
2025 yılı itibarıyla veraset ilamı çıkma süresi başvurunun yapıldığı kuruma göre değişmektedir:
- Noterden veraset ilamı: Genellikle 15–30 dakika içinde çıkar
- Sulh hukuk mahkemesinden veraset ilamı: Ortalama 1 ila 4 hafta, karmaşık dosyalarda 6 haftaya kadar sürebilir
Veraset ilamı, miras işlemlerinin temel taşıdır. Bu belge olmadan malvarlığına ilişkin hiçbir yasal işlem yapılamaz. Bu nedenle işlemlerin hızlı ve eksiksiz yürütülmesi için doğru zamanda, doğru adımlarla başvuruda bulunmak gereklidir.